ถาม – ตอบ
บริหารจัดการประมงทะเล
***********
1. ประเทศไทยมีขีดความสามารถในการทำประมงทะเลสูง เนื่องมาจากอะไร
ตอบ ชาวประมงไทยมีความสามารถ และ
สภาพภูมิประเทศเอื้ออำนวยให้ประเทศไทยมีทรัพยากรสัตว์น้ำที่อุดมสมบูรณ์ด้วย ประเทศไทยตั้งอยู่บน
คาบสมุทรอินโดจีนตอนล่างซึ่งมีฝั่งทะเลทั้ง 2 ด้าน ฝั่งทะเลที่ติดกับอ่าวไทยมีความยาวประมาณ
1,785 กิโลเมตร ส่วนฝั่งที่ติดกับทะเลอันดามัน มีความยาวประมาณ
740 กิโลเมตร รวมความยาวชายฝั่งทะเล ทั้งสิ้นประมาณ 2,615 กิโลเมตร และพื้นที่ท้องทะเลชายฝั่ง โดยเฉพาะอ่าวไทยมีไหล่ทวีปกว้างใหญ่เหมาะ
แก่การทำประมง
2. การประมงทะเลของไทยค่อนข้างซับซ้อน เนื่องจากอะไร
ตอบ ใช้เครื่องมือหลายชนิด และเรือประมงมี
ขนาดแตกต่างกัน นอกจากนั้นสัตว์น้ำที่จับได้มีหลากหลายชนิด (Multi-species)
3. การประกอบกิจการประมง สามารถแยกได้เป็น
ตอบ
การประมงพาณิชย์และการประมงพื้นบ้าน ซึ่งเป็นการแยกตามชนิดของเครื่องมือประมง
บริเวณทำการประมงและสภาพสังคมเศรษฐกิจ
4. ปัญหาเกี่ยวกับการใช้ทรัพยากรประมงที่เกิดขึ้นโดยทั่วไป มีสาเหตุจากอะไร
ตอบ จากลักษณะ ของทรัพยากรประมงเอง ทั้งนี้เพราะทรัพยากรประมงเป็นทรัพยากรร่วม (Common property resource) ไม่มี ผู้หนึ่งผู้ใดเป็นเจ้าของทรัพยากรประมงโดยเฉพาะ
หรืออาจกล่าวได้ว่าทรัพยากรประมงของประเทศใดก็มี ประชาชนของประเทศนั้นเป็นเจ้าของ ดังนั้น
จึงไม่มีผู้ใดมีสิทธิ์เด็ดขาดในการใช้ทรัพยากรประมง หรือ ป้องกันไม่ให้ผู้อื่นมาใช้ได้
ในการประกอบกิจการประมงจึงเปิดโอกาสให้ผู้มีทุนมีความสามารถเข้ามา ประกอบอาชีพได้โดยเสรี
(Open access) โดยต้นทุนทำประมงของชาวประมงไม่ได้สะท้อนต้นทุนที่แท้จริง
และตราบใดที่มีผู้เข้ามาทำประมงใหม่อยู่เรื่อยๆ ผลที่ตามมาก็คือ มีการใช้ทรัพยากรประมงมากเกินควร
ทำ ให้ทรัพยากรประมงเสื่อมโทรมอย่างรวดเร็ว
5. ความเสื่อมโทรมของทรัพยากรประมงทะเลของประเทศไทย มีสาเหตุหลักมาจากอะไร
ตอบ การทำ ประมงทะเลในอดีตให้ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจสูง ซึ่งมีผลให้การพัฒนาการประมงทะเลเป็นไปอย่าง
รวดเร็ว จนทำให้เกิดการทำประมงมากเกินไป (Over-fishing) จะเห็นได้จากการลดลงของปริมาณการจับ สัตว์น้ำต่อหน่วยการลงแรงประมงของเรือสำรวจ
ขนาดความยาวเฉลี่ยของสัตว์น้ำที่จับได้ลดลง สัตว์น้ำบาง ชนิดหาได้ยากขึ้นหรือสูญหายไป
รวมทั้งการเพิ่มขึ้นทั้งจำนวนและประสิทธิภาพของเรือและเครื่องมือ ประมง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องมือประมงประเภทอวนลาก
มีจำนวนเพิ่มขึ้นจาก 99 ลำ ในปี 2503
อวนลาก และอวนรุน เป็นเครื่องมือประมงที่มุ่งจับสัตว์น้ำหน้าดิน (Demersal fish) เป็นหลัก ลักษณะการทำประมงเครื่องมือจะต้องลากครูดกับผิวหน้าดินตลอดเวลา
ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าเครื่องมือ ประมงดังกล่าวเป็นเครื่องมือประมงที่ทำลายทั้งทรัพยากรสัตว์น้ำและถิ่นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ
ทั้งนี้ เนื่องจากเป็นเครื่องมือที่ไม่สามารถคัดเลือกสัตว์น้ำเป้าหมายได้
(Non-selective gear) มีการใช้ตาอวนขนาด เล็กเกินไป และทำลายสภาพพื้นท้องทะเลตลอดเวลาขณะทำการประมงอีกด้วย
6. โครงสร้างภาคประมงทะเลของไทย ได้แก่
ตอบ (1) ครัวเรือนทำการประมงทะเล (2) ชาวประมง (3) เครื่องมือทำการประมง
(4) เรือประมง
(5) แหล่งทำการประมง
7. เครื่องมือทำการประมงหลักที่ครัวเรือนประมงใช้ในการทำประมงทะเลจำแนกออกเป็นกี่กลุ่ม
ตอบ 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ใช้ในครัวเรือนทำการประมงขนาดเล็ก
และกลุ่มที่ใช้ใน ครัวเรือนทำการประมงพาณิชย์